Αθήνα 16/10/2008
ΑΙΤΗΣΗ
Των
1. Γιώργου Διακοφωτάκη, εκπροσώπου του Συλλόγου «ΔΡΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ», διεθνής δράση για το περιβάλλον και τον πολιτισμό.
2. Θεόδωρου Τσιμπίδη, Διευθυντή του «ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ», Ινστιτούτο Θαλάσσιας & Περιβαλλοντικής Έρευνας Αιγαίου.
Προς
1. τον Υπουργό Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής
2. τον Α’ Υπαρχηγό Λιμενικού Σώματος
3. τον Λιμενάρχη Θήρας
4. το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Θήρας
Τον Απρίλιο 2007 βυθίστηκε στον λιμένα Αθηνιός στην Καλντέρα νήσου Θήρας το Κ/Ζ Sea Diamond και έκτοτε παραμένει βυθισμένο εντός του ανωτέρω θαλασσίου χώρου. Η κατάσταση αυτή έχει προκαλέσει μείζονα και πολλαπλή βλάβη του θαλασσίου περιβάλλοντος, η οποία επιδεινούται διαρκώς τόσον εκ της παραμονής του πλοίου στο βυθό, όσο και εκ της συνεχιζομένης διαρροής επιβλαβών ουσιών εκ του πλοίου στη θάλασσα.
Υπό τις ανωτέρω περιστάσεις, συντρέχει εν προκειμένω περίπτωση εφαρμογής αφ’ ενός μεν των διατάξεων του Π.Δ. 55/1998 «για την προστασία του θαλασσίου περιβάλλοντος», αφ’ ετέρου δε των διατάξεων του Ν. 2881/2001 «Ρύθμιση θεμάτων ανελκύσεως ναυαγίων και άλλες διατάξεις».
1. Ως προς το Π.Δ/γμα 55/1998
Με τις διατάξεις του ανωτέρω Π.Δ/τος θεσπίζεται υποχρέωση της αρμοδίας Δημοσίας Αρχής να εξουδετερώσει την προκληθείσα από το ναυάγιο ρύπανση, να αποκαταστήσει το θαλάσσιο περιβάλλον στην προτέρα του κατάσταση και να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για την πρόληψη της ρυπάνσεως στο μέλλον. Η υποχρέωση αυτή της Αρχής (εν προκειμένω του Λιμεναρχείου Θήρας) είναι άμεση, αυτοτελής, παράλληλη και ανεξάρτητη από ανάλογες υποχρεώσεις των υπαιτίων της ρυπάνσεως, πρέπει δε η Αρχή να την εκπληρώσει δι’ ιδίων μέσων, είτε δημοσίων είτε δι’ αναθέσεως των αναγκαίων εργασιών σε εξειδικευμένους φορείς, και εν συνεχεία να καταλογίσει τα σχετικά έξοδα στους κατά νόμον υπαιτίους.
2. Ως προς το Ν. 2881/2001.
Με τις διατάξεις του ανωτέρω νόμου, πέραν της υποχρεώσεως του κυρίου του ναυαγίου να ανελκύσει τούτο εντός της τασσομένης από την αρμοδία Αρχή προθεσμίας, θεσπίζεται σε περίπτωση μη συμμορφώσεώς του και αυτοτελής υποχρέωση της εν λόγω Αρχής (του αποκαλουμένου στο νόμο «Οργανισμού») να εκτελέσει ή ίδια τις ενέργειες ανελκύσεως με ευθύνη και δαπάνες του κυρίου, μέσα στις προβλεπόμενες από τον ίδιο νόμο σύντομες αποκλειστικές προθεσμίες.
Εν όψει των ανωτέρω και δεδομένου ότι ουδεμία ενέργεια προς την ανωτέρω κατεύθυνση έχει λάβει χώρα μέχρι στιγμής, με την παρούσα αίτηση καλούμε τα αρμόδια όργανα του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής καθώς και κάθε άλλου Υπουργείου ως και τα όργανα των κατά νόμον αρμοδίων φορέων και ιδίως του Λιμενικού Ταμείου Θήρας, να προβούν στην έκδοση των κατά νόμον διοικητικών πράξεων και εκτέλεση των αναγκαίων υλικών ενεργειών για την εκπλήρωση των εκ των διατάξεων του Π.Δ/τος 55/1998 και του Ν.2881/2001 υποχρεώσεών τους, οι οποίες δεν ανήκουν στην διακριτική τους ευχέρεια, αλλά προβλέπονται κατά δεσμία αρμοδιότητα αυτών.
Ενδεικτικώς, ως προς το Π.Δ/γμα 55/1998 αναφέρουμε την υποχρέωση του αρμοδίου εν προκειμένω Λιμενάρχη Θήρας να εκδώσει:
i. Διοικητική πράξη με την οποία διαπιστώνεται η φύση και έκταση της ρυπάνσεως, οι κίνδυνοι για το μέλλον και οι δυνατότητες αποκαταστάσεως, πρωτογενούς, συμπληρωματικής ή αντισταθμιστικής, εφ’ όσον τούτο είναι αναγκαίο.
ii. Διοικητική πράξη με την οποία προσδιορίζονται ειδικώς τα ληπτέα για την αντιμετώπιση της ρυπάνσεως μέτρα καθώς και το χρονοδιάγραμμα υλοποιήσεως αυτών, είτε κατ’ επίκλησιν και εφαρμογή του τυχόν υφισταμένου επιτελικού σχεδίου, είτε, εάν τούτο δεν υπάρχει, ανάλογα με τις εκάστοτε συνθήκες του περιστατικού ρυπάνσεως.
iii. Διοικητική πράξη με την οποία διαπιστώνεται, εφ’ όσον συντρέχει περίπτωση, η αδυναμία, ανεπάρκεια ή καθυστέρηση λήψεως των αναγκαίων μέτρων από τους υπευθύνους και ορίζεται ως υπεύθυνη υλοποιήσεως των μέτρων αυτών η αρμοδία Αρχή, δηλ. το οικείο Λιμεναρχείο ή Υπολιμεναρχείο.
iv. Διοικητικές πράξεις ασκήσεως εποπτείας των εκτελουμένων, είτε υπό των ιδίων των υπευθύνων ρυπάνσεως και των τυχόν εντολοδόχων τους είτε υπό ιδιωτών και οργανισμών κατόπιν αναθέσεως από την Αρχή, εργασιών ως και διαπιστώσεως της προόδου των εργασιών αυτών μέσα στα πλαίσια του ορισθέντος χρονοδιαγράμματος.
v. Διοικητική πράξη με την οποία διαπιστώνεται η ολοκλήρωση της εφαρμογής των μέτρων εξουδετερώσεως της υφισταμένης και προλήψεως της μελλοντικής ρυπάνσεως καθώς και αποκαταστάσεως της περιβαλλοντικής ζημίας και αξιολογείται ο βαθμός επιτυχίας της.
Εξάλλου, ως προς τον Ν.2881/2001, ενδεικτικώς αναφέρομε ότι οφείλει η αρμοδία Αρχή να εκδώσει έγγραφη πρόσκληση στον κύριο του ναυαγίου για την άμεση ανέλκυση αυτού εντός της τασσομένης προθεσμίας, σε περίπτωση δε μη συμμορφώσεως αυτού να εκδώσει τις προβλεπόμενες από το νόμο διοικητικές πράξεις που θα ορίζουν τις ενέργειες που απαιτούνται για την ανέλκυση του ναυαγίου από τον ίδιο τον «Οργανισμό».
Επισημαίνουμε ότι μέχρι στιγμής έχει υπάρξει αδράνεια της Διοικήσεως, τόσον ως προς το σκέλος της ρυπάνσεως του θαλασσίου περιβάλλοντος, ως προς την οποία η Διοίκηση υπολαμβάνει εσφαλμένως ότι η υποχρέωσή της εξαντλείται στην άσκηση εποπτείας των υπαιτίων της ρυπάνσεως και στην επιβολή σε βάρος τους προστίμων λόγω μη συμμορφώσεως, όσο και ως προς το σκέλος της ανελκύσεώς του, ως προς το οποίο η Διοίκηση έχει παραλείψει να απευθύνει πρόσκληση ανελκύσεως στον κύριο του ναυαγίου, να ανελκύσει η ίδια τούτο εντός των νομίμων προθεσμιών.
Επισημαίνουμε επίσης, ότι τυχόν παράλειψη εκδόσεως των ανωτέρω πράξεων ως και πάσης συναφούς, συνιστά παράλειψη οφειλομένης νομίμου ενεργείας, η οποία προσβάλλεται με αίτηση ακυρώσεως ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Συνημμένως υποβάλλουμε την από 2 Ιουλίου 2008 γνωμοδότηση του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητος με θέμα «Πρόληψη και Αποκατάσταση της Περιβαλλοντικής Ζημίας εκ ναυαγίων».
.Με τιμή
Θεόδωρος Τσιμπίδης ------------------Γιώργος Διακοφωτάκης
ΑΙΤΗΣΗ
Των
1. Γιώργου Διακοφωτάκη, εκπροσώπου του Συλλόγου «ΔΡΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ», διεθνής δράση για το περιβάλλον και τον πολιτισμό.
2. Θεόδωρου Τσιμπίδη, Διευθυντή του «ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ», Ινστιτούτο Θαλάσσιας & Περιβαλλοντικής Έρευνας Αιγαίου.
Προς
1. τον Υπουργό Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής
2. τον Α’ Υπαρχηγό Λιμενικού Σώματος
3. τον Λιμενάρχη Θήρας
4. το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Θήρας
Τον Απρίλιο 2007 βυθίστηκε στον λιμένα Αθηνιός στην Καλντέρα νήσου Θήρας το Κ/Ζ Sea Diamond και έκτοτε παραμένει βυθισμένο εντός του ανωτέρω θαλασσίου χώρου. Η κατάσταση αυτή έχει προκαλέσει μείζονα και πολλαπλή βλάβη του θαλασσίου περιβάλλοντος, η οποία επιδεινούται διαρκώς τόσον εκ της παραμονής του πλοίου στο βυθό, όσο και εκ της συνεχιζομένης διαρροής επιβλαβών ουσιών εκ του πλοίου στη θάλασσα.
Υπό τις ανωτέρω περιστάσεις, συντρέχει εν προκειμένω περίπτωση εφαρμογής αφ’ ενός μεν των διατάξεων του Π.Δ. 55/1998 «για την προστασία του θαλασσίου περιβάλλοντος», αφ’ ετέρου δε των διατάξεων του Ν. 2881/2001 «Ρύθμιση θεμάτων ανελκύσεως ναυαγίων και άλλες διατάξεις».
1. Ως προς το Π.Δ/γμα 55/1998
Με τις διατάξεις του ανωτέρω Π.Δ/τος θεσπίζεται υποχρέωση της αρμοδίας Δημοσίας Αρχής να εξουδετερώσει την προκληθείσα από το ναυάγιο ρύπανση, να αποκαταστήσει το θαλάσσιο περιβάλλον στην προτέρα του κατάσταση και να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για την πρόληψη της ρυπάνσεως στο μέλλον. Η υποχρέωση αυτή της Αρχής (εν προκειμένω του Λιμεναρχείου Θήρας) είναι άμεση, αυτοτελής, παράλληλη και ανεξάρτητη από ανάλογες υποχρεώσεις των υπαιτίων της ρυπάνσεως, πρέπει δε η Αρχή να την εκπληρώσει δι’ ιδίων μέσων, είτε δημοσίων είτε δι’ αναθέσεως των αναγκαίων εργασιών σε εξειδικευμένους φορείς, και εν συνεχεία να καταλογίσει τα σχετικά έξοδα στους κατά νόμον υπαιτίους.
2. Ως προς το Ν. 2881/2001.
Με τις διατάξεις του ανωτέρω νόμου, πέραν της υποχρεώσεως του κυρίου του ναυαγίου να ανελκύσει τούτο εντός της τασσομένης από την αρμοδία Αρχή προθεσμίας, θεσπίζεται σε περίπτωση μη συμμορφώσεώς του και αυτοτελής υποχρέωση της εν λόγω Αρχής (του αποκαλουμένου στο νόμο «Οργανισμού») να εκτελέσει ή ίδια τις ενέργειες ανελκύσεως με ευθύνη και δαπάνες του κυρίου, μέσα στις προβλεπόμενες από τον ίδιο νόμο σύντομες αποκλειστικές προθεσμίες.
Εν όψει των ανωτέρω και δεδομένου ότι ουδεμία ενέργεια προς την ανωτέρω κατεύθυνση έχει λάβει χώρα μέχρι στιγμής, με την παρούσα αίτηση καλούμε τα αρμόδια όργανα του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής καθώς και κάθε άλλου Υπουργείου ως και τα όργανα των κατά νόμον αρμοδίων φορέων και ιδίως του Λιμενικού Ταμείου Θήρας, να προβούν στην έκδοση των κατά νόμον διοικητικών πράξεων και εκτέλεση των αναγκαίων υλικών ενεργειών για την εκπλήρωση των εκ των διατάξεων του Π.Δ/τος 55/1998 και του Ν.2881/2001 υποχρεώσεών τους, οι οποίες δεν ανήκουν στην διακριτική τους ευχέρεια, αλλά προβλέπονται κατά δεσμία αρμοδιότητα αυτών.
Ενδεικτικώς, ως προς το Π.Δ/γμα 55/1998 αναφέρουμε την υποχρέωση του αρμοδίου εν προκειμένω Λιμενάρχη Θήρας να εκδώσει:
i. Διοικητική πράξη με την οποία διαπιστώνεται η φύση και έκταση της ρυπάνσεως, οι κίνδυνοι για το μέλλον και οι δυνατότητες αποκαταστάσεως, πρωτογενούς, συμπληρωματικής ή αντισταθμιστικής, εφ’ όσον τούτο είναι αναγκαίο.
ii. Διοικητική πράξη με την οποία προσδιορίζονται ειδικώς τα ληπτέα για την αντιμετώπιση της ρυπάνσεως μέτρα καθώς και το χρονοδιάγραμμα υλοποιήσεως αυτών, είτε κατ’ επίκλησιν και εφαρμογή του τυχόν υφισταμένου επιτελικού σχεδίου, είτε, εάν τούτο δεν υπάρχει, ανάλογα με τις εκάστοτε συνθήκες του περιστατικού ρυπάνσεως.
iii. Διοικητική πράξη με την οποία διαπιστώνεται, εφ’ όσον συντρέχει περίπτωση, η αδυναμία, ανεπάρκεια ή καθυστέρηση λήψεως των αναγκαίων μέτρων από τους υπευθύνους και ορίζεται ως υπεύθυνη υλοποιήσεως των μέτρων αυτών η αρμοδία Αρχή, δηλ. το οικείο Λιμεναρχείο ή Υπολιμεναρχείο.
iv. Διοικητικές πράξεις ασκήσεως εποπτείας των εκτελουμένων, είτε υπό των ιδίων των υπευθύνων ρυπάνσεως και των τυχόν εντολοδόχων τους είτε υπό ιδιωτών και οργανισμών κατόπιν αναθέσεως από την Αρχή, εργασιών ως και διαπιστώσεως της προόδου των εργασιών αυτών μέσα στα πλαίσια του ορισθέντος χρονοδιαγράμματος.
v. Διοικητική πράξη με την οποία διαπιστώνεται η ολοκλήρωση της εφαρμογής των μέτρων εξουδετερώσεως της υφισταμένης και προλήψεως της μελλοντικής ρυπάνσεως καθώς και αποκαταστάσεως της περιβαλλοντικής ζημίας και αξιολογείται ο βαθμός επιτυχίας της.
Εξάλλου, ως προς τον Ν.2881/2001, ενδεικτικώς αναφέρομε ότι οφείλει η αρμοδία Αρχή να εκδώσει έγγραφη πρόσκληση στον κύριο του ναυαγίου για την άμεση ανέλκυση αυτού εντός της τασσομένης προθεσμίας, σε περίπτωση δε μη συμμορφώσεως αυτού να εκδώσει τις προβλεπόμενες από το νόμο διοικητικές πράξεις που θα ορίζουν τις ενέργειες που απαιτούνται για την ανέλκυση του ναυαγίου από τον ίδιο τον «Οργανισμό».
Επισημαίνουμε ότι μέχρι στιγμής έχει υπάρξει αδράνεια της Διοικήσεως, τόσον ως προς το σκέλος της ρυπάνσεως του θαλασσίου περιβάλλοντος, ως προς την οποία η Διοίκηση υπολαμβάνει εσφαλμένως ότι η υποχρέωσή της εξαντλείται στην άσκηση εποπτείας των υπαιτίων της ρυπάνσεως και στην επιβολή σε βάρος τους προστίμων λόγω μη συμμορφώσεως, όσο και ως προς το σκέλος της ανελκύσεώς του, ως προς το οποίο η Διοίκηση έχει παραλείψει να απευθύνει πρόσκληση ανελκύσεως στον κύριο του ναυαγίου, να ανελκύσει η ίδια τούτο εντός των νομίμων προθεσμιών.
Επισημαίνουμε επίσης, ότι τυχόν παράλειψη εκδόσεως των ανωτέρω πράξεων ως και πάσης συναφούς, συνιστά παράλειψη οφειλομένης νομίμου ενεργείας, η οποία προσβάλλεται με αίτηση ακυρώσεως ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Συνημμένως υποβάλλουμε την από 2 Ιουλίου 2008 γνωμοδότηση του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητος με θέμα «Πρόληψη και Αποκατάσταση της Περιβαλλοντικής Ζημίας εκ ναυαγίων».
.Με τιμή
Θεόδωρος Τσιμπίδης ------------------Γιώργος Διακοφωτάκης
